Çocuğumun cinsel istismara uğradığını nasıl anlarım? Çocuğumu cinsel istismardan nasıl korurum? Nereye başvurmalıyım?

ÇOCUKLARDA CİNSEL İSTİSMAR

NEDİR?
NASIL ANLAŞILIR?
KORUNMA YOLLARI NELERDİR ?
GELİŞEN TRAVMALARIN TEDAVİSİ VAR MIDIR?
HANGİ KURUMA BAŞVURMALIYIM?

Babası 15 yaşında kız çocuğunu “baş ağrısı” şikayeti ile polikliniğe getirir. Baba dışarıda beklemek ister. Küçüğün görünümü yaşıyla uyumsuzdur, özensiz ve bakımsızdır, mutsuz bir yüz ifadesi vardır, başı öndedir, göz teması kurmaktan sakınır. Hastalığına ilişkin sorgulamada tutarsız ifadeleri vardır, okula gitmediği öğrenilir. Muayenede ve tetkiklerinde baş ağrısına ilişkin hiç bir belirti ya da bulgu yoktur. Poliklinikte bayan bir hemşirenin yanında “ben doktorum, sana her durumda yardım edeceğim merak etme, baş ağrının başka bir sebebi olabilir mi? Bana anlatmak ister misin? Bak hemşire ablanda burada, sana yardımcı olabiliriz” şeklinde ifadelerle çocuğun güveni kazanılır. Küçük babasının onu okuldan aldığını, abisinin yanına işe verdiğini ve sinirlendiğinde abisi ile birlikte kafasını duvara vurarak onu dövdüklerini anlatır. Konuşmasının arasında sorulmamasına rağmen vajinal akıntısının olduğunu söyler. Hekim yanında konuyla ilgili uzman ekip olmadığı ve cumhuriyet savcısından izin olmadığı için mauyene edemez. Durumu hastanenin “sosyal servis” bölümüne bildirir (Bildirmezse SUÇTUR !). Sosyal servis durumu tutanak altına alır ve çocuk polisine bildirir. Çocuk polisi incelemesini yapar. Ensest ilişki tesbit edilir. İlgili yasalar gereği çocuk yurda verilir, abi ve baba hapsedilir.

* Önemli nokta “o daha çocuk, yanlış mı anladı acaba” denmemesidir; TÜM ÇOCUKLAR; Cinsel istismarı hisseder, farkeder, bilir, anlar, anlatabilir, tarifedebilir. BUNA İNANIN VE CİDDİYE ALIN !

* Cinsel istismarın mutlaka şiddet içermesi gerekmez,
* Cinsel istismar için dokunmak gerekmez,
* Cinsel istismar için yan yana olunması gerekmez (Örneğin İnternet),
* Cinsel istismarda çocuğun rızasının olup olmadığına bakılmaz.
* Pedofilinin halk arasında ki adı; Sübyancılıktır
* Cinsel istismar sadece çocuğu veya yakın çevresini etkileyen ya da ilgilendiren bir sorun değildir. Tüm toplumu etkileyen bir sorundur.
* Tüm toplum bu konuda duyarlı olmalıdır.
* Örneğin; Cinsel istismara uğrayan bir çocuğun olduğunu bilip yetkili uzmanlara bilgi vermemek hukuken SUÇTUR !
* Cinsel İstismara sessiz kalmak da >> çocuğa cinsel istismarda bulunmaktır
* Araştırmalara gore; cinsel istismar en sık aile içinde ya da yakın çevrede görülmektedir
* Çinsel istismar her yaşta insanı etkilesede çocukluk döneminde ve özellikle aile içerisinde yaşanabilecek cinsel istismarın etkisi çok daha büyüktür.
* Erken yaşta yaşanan cinsel istismar çocuklarda hormonal bozukluklara yol açarak bedensel gelişimi de etkiler

AİLE İÇİ CİNSEL İSTİSMAR OLUŞMA RİSKLERİ NELERDİR?

• Alkolik baba,
• Annenin hasta olması veya evi terk etmesi,
• Yetişkinlerin çocukla aynı odayı ya da yatağı paylaşmaları,
• Kız çocuklarının babalarından ayrı yaşamaları,
• Aile bireylerinde görülen psikolojik bozukluklar,
• Annenin gece çalışmak zorunda olması nedeni ile çocuklara baba ya da üvey babanın bakması ,
• 6 – 8 yaşlarında ve kız çocuk olmak,
• Küçük kızda aniden gelişen baştan çıkarıcı tavırların varlığı,
• Anne veya babanın ya da her ikisinin ailesinde daha önce aile içi cinsel istismarın varlığı,
• İktidarsızlık ve psikopatidir

CİNSEL İSTİSMARCI KİMDİR ?

– Çocuğa yabancı biri olabileceği gibi genellikle çocuğun bildiği çevrede yaşayan kişi ya da toplumda saygın ve sevilen birisi de olabilir.
– Dış görünüşünün ardında çekingen, kendine güveni ve saygısı olmayan bir kişilik yatar.
– Erişkinlerle ilişki kurmakta zorlanır.
– Başkalarının üstünde güç gösterilerine ihtiyaç duyan kişiler oldukları için kurbanlarını çocuklardan seçer.

* Cinsel İstirmarcının (Sübyancı hastasının) savunma şekilleri;

inkâr (“çocuğu kucaklamak suç mu? ” vb.),
küçümseme (“sadece bir kez oldu,” vb.),
akla yatkın hale getirme (“erkek çocuklardan hoşlanan biriyim”, “çocuk sapığı değilim” vb.),
uydurma (“araştırma projesi için kullanıyorum” vb.), 
saldırma (çocuğa, polise, doktora vb.)

CİNSEL İSTİSMAR NASIL ANLAŞILIR ?

* Unutmayın; Çocuklar durumu genellikle SAKLAR
* Kendisi değilde başka bir çocukmuş gibi söyleyebilir
* Cinsel istismarın farkedilmesi çoğu zaman tesadüfi olduğu için çocuklarla İLETİŞİMİN güçlü olması, çocuğun ebeveyne güven duyması, ondan korkmaması gerekmektedir.
* Örneğin; Çocuk sinirli, güvensiz, zayıf, cezalandırıcı, şiddet uygulayan bir anne ya da babaya yaşadığı cinsel istismarı söylemez

Cinsel istismara uğrayan çocukta aşağıdaki belirtilerden biri ya da bir kaçı gözlenebilir;

• Korku,
• İçe kapanma, hayattan zevk alamama,
• Dikkat eksikliği, hiperaktivite,
• İkinci defa idrar-kaka kaçırmaya başlama,
• Davranış problemleri,
• Okul problemleri,
• Cinsel problemler,
• Yaşına uygun olmayan cinsel oyunlar
• Yabancılardan korkma,
• Bedensel bir hastalığı varmış gibi davranma ve bunu GERÇEK olarak hissetmeleri,
• Nedensiz ve bedensel olmayan bulantı, kusma, karın ağrıları, baş ağrıları gibi sorunlar,
• Öfke tepkileri, agresif davranışlar ya da öfkeyle başedememe (Cinsel istismara uğrayan erkek çocuklarında en sık görülen bulgudur)
• Aşağlık duygusu, kendine zarar verme (Cinsel istismara uğrayan kız çocuklarında en sık görülen bulgudur)
• Sürekli “karşı olma, karşı gelme”
• Parmak emme, tırnak yeme,
• Fobiler,
• Her türlü davranışta abartılı olma,
• Uyku bozuklukları,
• Başka bir çocuğa aşırı ilgi duyma,
• Kız çocuklarında erkek çocukların yanında güvensizlik ve sitrese girme,
• Suçluluk hissi ve depresyon görülebilir,
• Suça eğilim,
• Madde bağımlılığı,
• Panik ataklar (özellikle hemcinsinden saldırı yaşayan erkek çocuklarda izlenir) – Kirli ve değersiz olma hissi,
• Kontrolsüz mastürbasyon,
• Özellikle ergenliğe giren kız çocuklarında çok eşli cinsel yaşamı tercih etme,
• Cinsel organlarda hasar, hamilelik ve cinsel yolla geçen (zührevi) hastalık gibi fiziksel zararlar görülebilir.

• Yukarıda saydığım ve bunun dışında çocukta anlam veremediğiniz HER durumda CİNSEL İSTİSMAR aklınızın bir köşesinde durmalıdır.
• Bu durumda vakit kaybetmeden en yakın güvenlik ya da sağlık birimine başvurunuz.
• Konunun uzman ekipler tarafından inceleneceğine emin olunuz
• Konunun zaten hukuki olarak gizli kalmak zorunda olduğunu biliniz, bu nedenle ilgili kurumlara başvurmaktan çekinmeyiniz
• Aileden ya da aile dışından, “SİZ ! her kimseniz” cinsel istismara sessiz kalmanın suç olduğunu unutmayınız 

ÇOCUĞUMU CİNSEL İSTİSMARDAN NASIL KORURUM?

• Sorumluluk sahibi bir ebeveyn olun. Çocuğunuz sizi dinlemez, İZLER !
• Çocuğunuzu tanıyın, onunla konuşun
• Çocuklarınızın kimlerle birlikte zaman geçirdiğini BİLİN
• Çevrenize yeni taşınan birisi varsa ve çocuğunuzla çok ilgiliyse, hakkında biraz bilgi toplayın
• Teknolojiden uzak kalmayın. Çocuğun ulaşabileceği her türlü İnternet iletişim hattını, internet kafeleri muhakkak kontrol edin. Çocuğunuza ait internet, email vb… Şifrelerini bilin. Onun telefonunu inceleyin, şifrelerini bilin. Bilmeniz gerektiği konusunda ona baskı yapmayın, güvenini kazanarak anlaşma yapın.
• Çocuğunuzun arkadaşları ile iletişim içinde olun. Onları eve davet edin, arkadaşları ile tanışın (doğumgünü vb…)
• Son zamanlarda değişik davranışları olup-olmadığını arkadaşlarına, öğretmenlerine sorun
• Çocuğunuzun yakınındaki kişilere karşı dikkatli olun ancak denetlemeyi abartmayın. DENGE ÖNEMLİDİR.
• Çocuğunuzla iletişiminiz bozuksa profesyonel destekle (çocuk psikiyatristi ya da psikoloğuna başvurun) iletişiminizi geliştirin.
• Çocuklarınızın davranışlarını gözlemleyin. Değişiklikleri izleyin, nedenlerini bulun. Nedenini bulamadığınız durumlarda şüpheci olun.
• Cinsel istismardan şüphe ederseniz çocuğunuzla onun anlayabileceği kelimelerle ve doğru şekilde konuşmaya çalışın. Asla suçlayıcı ya da korkutucu olmayın.
• Denetleme yaparken güvenini kaybetmeyin, gerekirse onunla konuşun ve anlaşın.
• İnsanlara karşı güvenlerini sarsmadan bilgilendirme yapın. Örneğin; Saçını okşayan bir büyüğüne karşı agresif tepki vermemelidir
• Ona vücudun özel bölümlerini (Göğüs, bacak arası ve popo bölgesi) anlatın, gösterin, öğretin. Buralara kimsenin dokunamayacağını, ona özel olduğunu bilmesini, anlamasını sağlayın.
• Doktorun sadece anne-baba yanındaysa bu özel bölgelere dokunabileceğini anlatın
• Sır saklamamak gerektiğini anlatın. ASLA “bu aramızda sır” demeyin !
• “Hayır” demeyi öğretin
• Cinsel istismar durumunda ne yapması gerektiğini anlatın. Biri onun özel bölgelerine dokunulduğunda “Hayır, dokunmanı istemiyorum” demesini öğretin. Buna rağmen dokunuyorsa; kaçması, çığlık atması, olayı anne ve babasına anlatmalısını öğretin.
• Şüphelendiğiniz durumlarda, cinsel istismarcı her kim olursa olsun olaya asla sessiz kalmayın, korkmayın, utanmayın ilgili kurumlara başvurun. Kurumların gizlilik ve uzman ekipler tarafından hassasiyetle çalıştığını bilin.
• Acil muayenede dahi, başka bir sebepten ötürü çocukların genital mauyenesi yapılacaksa, sağlık çalışanından muayenenin herkesin göremeyeceği bir alanda (örneğin perde kapatılarak) yapılmasını talep edin

CİNSEL İSTİSMAR DURUMUNDA NEREYE BAŞVURMALIYIM?

• İl Sosyal Hizmetler Müdürlükleri
• Alo 183 Aile, Kadın, Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet Danışma Hattı
• Sağlık Kuruluşları
• Polis Merkezleri, Jandarma Karakolları
• Cumhuriyet Savcılığı
• Belediyelerin Kadın Danışma Merkezleri
• Baroların Kadın Danışma Merkezleri ve Adli Yardım Kuruluşları
• Kadın Sivil Toplum Kuruluşlar

ÇOCUĞUM CİNSEL İSTİSMARA UĞRADI, BUNUN TEDAVİSİ VAR MI?

* EVET VAR ve ne kadar erken farkedilirse o kadar hızlı ve etkili tedavi edilebilir

Önemli nokta

“o daha çocuk, yanlış mı anladı acaba?” denmemesidir !

TÜM ÇOCUKLAR;

Cinsel istismarı

hisseder, farkeder, bilir, anlar, anlatabilir, tarifedebilir

BUNA İNANIN VE CİDDİYE ALIN !

—

Dr.Attila Alp GÖZÜBÜYÜK