Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan “Kamu Hastaneleri İstatistik Yıllığı 2014” önemli bir gerçeği ortaya çıkardı: Sağlık Bakanlığı hastanelerinde ölümler artıyor. Sağlık Bakanlığı hastanelerinde ölen hasta sayısı 2010 yılında 83.886 iken, 2014 yılında 2010 yılına göre %39,3 artışla 116.866’ya yükselmiş durumda. İstatistik yıllığında, bu kadar yüksek bir artışla ilgili her hangi bir açıklamaya yer verilmemiş.

TÜİK istatistiklerine göre, 2010 yılında 365.190 kişi yaşamını yitirirken, bu sayı %6,8 artışla 2014 yılında 390.121’e yükselmiş bulunmaktadır. 2010 yılında tüm ölenler içerisinde 65 yaşından küçüklerin oranı %34,6 iken (126.427 kişi) bu oran 2014 yılında %31,4’e (122.592 kişi) gerilemiştir. Tüm Türkiye’de erken ölüm diye nitelendirebileceğimiz 65 yaşın altındakilerin ölümünde gözlenen azalma umut verici olmakla birlikte; Sağlık Bakanlığı hastanelerinde dört yıl içinde gözlenen yaklaşık %40 artış düşündürücüdür.

Sağlık Bakanlığı hastanelerinin 2010-1014 yılı genel hizmet bilgileri incelendiğinde; yalnızca hastanede gerçekleşen ölüm sayılarında değil, diğer birçok hizmet alanlarında da büyük ölçüde artışlar olduğu anlaşılmaktadır. Örneğin toplam muayene sayısı 2014’te 2010 yılına göre %24,2; acil muayene sayısı %17,7; toplam yatan hasta sayısı %18,7 ve toplam ameliyat sayısı %81,5 artış göstermiştir. Özellikle ameliyat sayılarındaki artış inanması oldukça güç bir oranı ortaya çıkarmaktadır.

Bugün Türkiye, nüfusundan daha fazla acil servise başvuru yapılan dünyadaki ender ülkelerden biridir. 2014 yılında 87 milyonu Sağlık bakanlığı hastanelerine olmak üzere toplam acil servise başvuru sayısı 104 milyonu geçmiştir.

Acil servise başvurularda olduğu gibi, benzer bir artış son yıllarda ameliyat sayılarında da yaşanmaktadır. 2002 yılında toplam ameliyat sayısı yaklaşık 2 milyon olan ülkemizde, 2014 yılında toplam ameliyat sayısı yaklaşık yedi kat artışla (10 milyondan biraz fazlası Sağlık Bakanlığı hastanelerinde olmak üzere) 14 milyonu geçmiş bulunmaktadır. Bu gidişle yaklaşık olarak her 5,5 yılda bir Türkiye’de yaşayan herkes küçük, orta ya da büyük bir ameliyat geçirmek zorunda kalacak gibi görünmektedir! Konunun ayrıntılı olarak incelenmesinde büyük bir yarar bulunmaktadır.

Sağlık Bakanlığı hastanelerinde gözlenen ölüm sayısındaki artışın, Sağlıkta Dönüşüm Programının baskısıyla, nitelik gözetmeksizin gerçekleştirilen hizmet artışıyla bir ilişkisi olup olmadığını anlayabilmek için, Sağlık Bakanlığı’nın ivedi olarak hastanelerinde meydana gelen ölümlerle ilgili kapsamlı bilgiyi (Yaş, cinsiyet, ölüm nedeni, hastaneye başvuru ile ölüm zamanı arasında geçen süre, gerçekleştirilen müdahaleler vb.) kamuoyuna açıklaması ve bağımsız araştırmacıları konuyu incelemek üzere davet etmesi gerekmektedir. / Kayıhan Pala

Kaynaklar:

TKHK (2015) Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Kamu Hastaneleri İstatistik Yıllığı 2014, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1000, Ankara.

TÜİK (2012) Haber Bülteni Ölüm İstatistikleri 2010, Sayı: 13132 http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13132.

TÜİK (2015) Haber Bülteni Ölüm İstatistikleri 2014,Sayı: 18623 http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18623.