Geçenlerde başıma gelen bir olay üzerine bu konuyu ele almam gerektiğine karar verdim aslında. Uzun zamandır görüşmediğim bir akraba teyzemiz, bypass ameliyatı oluyor ve onun tabiriyle bacağındaki yedek damar alınıp kalbine takılıyor. Ameliyatı yapan hoca ona yalan söylemiş, ben ne düşünüyormuşum bu konuda? ( Çünkü bilirsiniz halkımıza göre yakınlardaki bir tıp fakültesi öğrencisi tanımadık profesörden bile bilgilidir (!) ) Bacağını açıp ameliyat izini gösteriyor tabi bu sırada, neden ona yalan söylediklerini düşündüğünü sorduğumda ise “Ameliyata asistanı girdi herhalde kızım baksana bacağımı böyle bir sağa bir sola doğru yarmış. Profesör dediğin böyle mi keser kızım, ah kendi yapsaydı dümdüz çizgi gibi keserdi! Asistan girecek madem söyle ameliyat olmayalım sana değil mi ama?” diyor. (Teyze yedek damar diye kastettiği bacak veninin dümdüz gitmesi gerektiğini düşünüyor çünkü.)

  Kısa bir sessizlik oldu çünkü cevap veremedim… Halkımızın büyük bir çoğunluğu bu şekilde bakıyordu, asistan kelimesinden adeta azrail gibi korkuyor, asistanın ilk müdahaleyi edeceğini bilse hasta olmayacaktı neredeyse.

  Peki neden? Yarının profesörü, doçenti diyeceğimiz o insanlar günümüzün asistanı değiller miydi? Neden biz acile gitsek ne yapacaklar ki, orada da pratisyen var diyerek pratisyen hekiminin 6 senelik aldığı tıp eğitimini çöpe atıyoruz tek bir cümlemizle? Neden tıp fakültelerine gittiğimizde hocanın stajyer bir öğrencinin bizden kan almasını istediğinde bir anda tüm acımızı, ağrımızı unutup terk edebiliyoruz hastaneyi? Hani tıp pratikle oluyordu? Hani bayramlarda her 4. sınıfa geçen tıp öğrencisine şimdi pratik kısmına geldiniz değil mi diyorduk? Nerede o ileride bize bakacaksın değil mi diye daha kayıt günlerinden beri söylenen sözler? İlerisi için bugünden fakülte yıllarında tecrübe etmemiz gerekmiyor mu bazı şeyleri? Neden hala kadın doğum polikliniklerinde erkek stajyer öğrenciler istemiyoruz ama hamilelik kontrollerinde yada doğumumuza şehrin en ünlü kadın doğumcusu olan Doktor Ahmet bey, Mehmet bey…vs girsin diye tonlarca para yatırıyoruz? doktorlarsitesi.net Acillerde Ahmet amca intramusküler gluteal enjeksiyon (kalçadan iğne) yaptıracağı zaman bile doktor hanım çıkabilir mi diye soruyorken nasıl komşunuzun kızı Ayşe tıp fakültesini bitirince bakacak size?… gibi gibi birçok soru ile boğuşuyordum da ondan cevap veremedim teyzeye…

Sonra birden 7 sene öncesine gittim. Annemin beyin ameliyatı sırasında Marmara Üniversitesi Nöroşiruji Enstitüsü ameliyathanesi kapısında beklerken 4.sınıf bir stajyerin bin bir ısrarla ameliyata girmeye izin aldığını ve hocanın izin verince içerideki 8 saat süren ameliyatta nasıl harika bir tümör çıkarıldığını ve o tümör neredeyse bir ceviz kadar olduğunu onu bekleyen arkadaşına heyecanla film anlatır gibi anlatışını izliyordum. Bende orada hasta yakınıydım ve o kızın ameliyata girmesini geçtim, böylesine hevesle arkadaşına anlatmasına bile sinirlenmiştim. Bahsettiği kişi annemdi, ceviz kadar dediği tümör ise son 3 ayımızı mahveden bir kitleydi ve birisini bu kadar sevindirecek bir şey olmamalıydı. Benzer bir durumu 2.sınıfta Cerrahpaşa Kalp ve Damar Cerrahi ameliyathanesinde yıllardır gözlemlemek istediğim kapak değişimi ameliyatından çıkarken kapıda “ Harikaydı,hayalimdi o kalbi atarken gördüm” diye gözüm dolu dolu arkadaşıma anlatırken yaşamıştım ve evet tam karşımda oturan bakışlarını bana dikmiş küçük kız hasta yakınıydı muhtemelen. Çünkü hoca ile sabah konuşan hasta yakını olduğundan emin olduğum kişinin kucağındaydı. 6 sene önce orada oturan kişi ise bendim. Bakışlarına maruz kalınca bir süre durdum sonra gittim yanına oturdum, üzerimdeki önlükten korktu muhtemelen hemen çıkardım önlüğü, daha bir sokuldu babası olduğunu düşündüğüm kişiye. Adını sordum. Söylemedi. Babası “Annesi ameliyatta ablası ondan cevap vermiyor yoksa pek tatlı dillidir benim kızım.” dedi. Sustum…Herşey donmuştu, hissettiklerini öylesine iyi biliyordum ki, yaşamıştım, o kapıdan sevinçle çıkan 20 yaşımdaki halimden 7-8 yaşındaki o küçük kalbiyle nasıl nefret ettiğini biliyordum. 13 yaşımdaki halimin o stajyer kızdan nefret edişi gibi…

Hayat birşeyler anlatmaya çalışıyordu da ben anlamakta zorlanıyordum. Ne taraftan baktığına göre değişiyordu hissettiklerim…

Marmaradaki karşımda anaplastik astrositom ameliyatına girmiş olmanın mutluluğu ile zıplayan stajyer kıza olan hissettiklerim hastasından tansiyon almamı bile istemeyen benzer her hasta yakını ile karşılaştığımda aklıma gelir, o küçük taburede oturan 13 yaşındaki aklımla hak vermeye çalışırım hasta yakınına.

   İzin verin bu işin eğitimini alan bu öğrencilere, izin verin stajyer yada intern öğrencilerin hocalarının izin verdiği ölçüde size müdahale edebilmelerine. İnanın hocaları yapabileceklerine inanmasa sizden önce engel olurlar size dokunmalarına.

   İzin verin vizit sırasında hocalarımızın yanlarında durup,gözlemleyebilelim, hocalarımızı dinleyebilelim, unutmayın siz imkan verdikçe hocalarımız uygun gördükçe biz pratik kazanabiliyoruz.

   Eğer bir hatamız olursa yanımızda kıdemlimiz varken olsun, bugün tecrübe edemediğimiz için yarın tek başımıza bir kurumda bir birimden sorumluyken yapmayalım o hatayı. Öğrenmek için bu fakültelerdeyiz, öğreticilerimiz yanımızda olduğu, o tecrübelerini bizlere aktardığı için buralardayız biz. Çünkü yarın sizlere vereceğimiz hizmet bugünkü öğreticilerimizden aldıklarımızla şekillensin istiyoruz. Her bir tecrübemiz yarın inşa edeceğimiz büyük başarıların birer tuğlası belkide.

   Unutmayalım ki tıp bir bilimden çok bir zanaat ve zanaat kitaplardan öğrenilmiyor maalesef. Tecrübeyle, beceriyle, pratikle yoğuruluyor, işleniyor her bir hücremize…Sizlerde bu yoldaki destekçilerimizden birisi olun.

   Tekrar belirtmek isterim ki asistan doktor, stajyer doktor, intern doktor sadece hekimliğin basamaklarından biri, bu basamakları bilgi, beceri, tecrübe ile tırmanıyoruz biz.

   İzin verin tıp fakültesi öğrencilerine, tecrübe etsinler !

Stj. Dr. Pelin ÖZTÜRK – DoktorlarSitesi.NET Cerrahpaşa Tıp Fakültesi (Türkçe) Temsilcisi