Uzun ve yorucu,emek ve fedakarlık isteyen yılların ardından başlanır uzmanlık eğitimine.Gelecek için hayaller kurulur,geçici bir dönem olarak sıkıntılara katlanılır çoğu zaman.Her ne kadar bizler için anlamı uzmanlık eğitimi olsa da herkes için aynı anlam ifade etmeyebilir asistan hekimlik.Kimileri için angarya yürütücüsü,kimileri için üzerinden döner sermaye gelirlerinin kazanıldığı ucuz iş gücü olabilir anlamları.Bu yüzden sağlık hizmeti sunumunda primer görevlendirilir asistan hekimler ve çoğu zaman tek başlarına kalırlar kliniklerde.Hasta karşısına uzmanmış gibi çıkmak zorunda kalıp sağlık hizmeti sunarlar.Çünkü hizmet sunumunda primer görevlendirilmiştir asistan hekim.

Uygulamada hastane yönetimleri tam aksini dayatsa da hastanelerde eğitim ve araştırma kapsamında değerlendirilmeyecek tüm iş yükü asistan hekim dışı hekim kadrosu ile karşılanabilir olmak zorundadır.(TUEY madde 11/7”Uzmanlık öğrencisi programda bulunan bütün eğiticilerin gözetim ve denetiminde araştırma ve eğitim çalışmalarında ve sağlık hizmeti sunumunda görev alır.)

Eğitimlerin niteliği kliniklere,hastanelere ve ülkelere göre değişmekte ve yeterlilikleri ne yazık ki çok tartışmalı.Çalışma koşulları ise yine farklılık göstermekle birlikte ortalama değerlere ulaşabilmek mümkün.Aşağıda tabloda Avrupa asistan hekim komisyonundan(European Junior Doctors) alınmış haftalık ortalama çalışma saatleri ve karşılaştırılmaları mevcut.

En Kısa Çalışma Saatleri
Macaristan	20-40 saat
Litvanya	40 saat
Estonya	43,8 saat
Norveç	45 saat
En Uzun Çalışma Saatleri
Almanya	54-66 saat
Finlandiya	60 saat
Fransa	65 saat

Türk Tabipler Birliği Mart 2015 ‘Tıpta Uzmanlık Eğitimi Raporuna yayınladı.Devlet Üniversiteleri,Vakıf Üniversiteleri ,Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma Hastaneleri’nde değişik uzmanlık dallarında 1161 kişiyle yapılan çalışmaya göre uzmanlık öğrencilerinin %73’ü ayda 20 saat ve üzerinde nöbet tutmaktadır.Haftalık ortalama kaç saat nöbet tutulduğu ile ilgili net bir veri bulunmasa da aylık nöbet sayısı 2 ile 10 arasında değişmektedir.Yani asistanlığa yeni başlayan bir hekim haftalık 40- 45 saat çalışma süresinin üzerine 176-184 saat nöbet tutmaktadır.Sonuçta Türkiye’de 10 nöbet(TUK yönetmeliğine göre üst sınır olmakla birlikte uyulmayan hastaneler mevcut) ile başlayan asistanın haftalık çalışma süresi yaklaşık 84- 91 saattir.Her ne kadar ilerleyen yıllarda kıdem arttıkça çalışma saatlerinde düşüş olsa da bu durumun insani hiçbir yanının olmadığı açıktır.Örneğin Avrupa’da asistan hekimler için çalışma saatleri kanunen düzenlenmiştir.Aşağıdaki tabloyu da inceleyecek olursak asistan hekimler için Türkiye’de haftalık çalışma saatlerinin kanuni üst limitin ortalamanın ne kadar üzerinde olduğu görülecektir.

35 -40 saat/hafta	İspanya,İtalya,Finlandiya
40-48 saat/hafta	Avusturya,Hırvatistan,Çek Cumhuriyeti,Estonya,Almanya,Macaristan, İrlenda,Letonya,Litvanya,Hollanda,Portekiz
56 saat/hafta	Slovenya
60 saat/hafta	Norveç
84-91 saat/hafta	TÜRKİYE
Limit yok	Fransa

Hasta sayılarından,gün içindeki yoğunluktan bağımsız olarak çalışma saatlerini üst limitlere göre karşılaştırdığımızda Avrupa’da en fazla Türkiye asistan hekimlerinin çalıştığını söylemek mümkün.

İnsani çalışma koşulları için sağlığın ticaretinden vazgeçilmelidir.Bugün iyice vahşileşen kapitalist düzen içinde nitelikli uzmanlık eğitimi beklemek yada nitelikli sağlık hizmeti talep etmek gerçekçi değildir.Herkesin parası kadar sağlık hizmetinden yararlandığı bir süreçten geçmekteyiz.Bugün zengin sınıfı beş yıldızlı hastanelerde sağlık hizmeti alırken bu devletin vergi ödeyen vatandaşına üç dört dakikalık muayene süreleri reva görülmektedir.Reklam hekimliği değil,toplum hekimliği için bu ülkenin genç hekimleri mücadele etmek zorundadır.

Dr. Çağrı Dursun, Aile Hekimliği Uzmanlık Öğrencisi