NEM VE MANTAR

Bu yazımda özellikle sıcak yaz aylarında korkulu rüyanız olan mantar hastalıklarını konu almak istedim. Aşırı terlemeyi takiben, şiddetli kaşıntı ve çoğu zaman kötü koku hayat kalitesini yüksek ölçüde etkilemektedir.

Derinin mantar hastalıkları şekil ve görüntü itibari ile ekzema ile çoğu zaman karıştırılmaktadır. Mantar bulaşıcı iken ekzema bulaşıcı değildir ve tedavisi tamamen farklıdır. Latincede ‘’tinea’’ ön adı ile adlandırılan derinin yani ‘’kutanöz’’ mantar hastalıklarına ‘’dermatofitozlar’’ da denilmektedir. 3 çeşit mikroorganizma bu tabloya neden olmaktadır. Bunlar; epidermofitonlar, trikofitonlar ve mikosporiumlar olarak sınıflandırılırlar. Farklı etkenler saç, tırnak ve deriyi etkileyip hastalık tablosuna yol açabilirler. Çocukluk çağında özellikle bağışıklık sisteminin zayıflığına bağlı olarak yüz (Tinea Faciei) ve saçlı deri (Tinea Capitis) mantarları sık görülürken erişkinlerde özellikle bot, çizme giyenlerde ayak mantarı (Tinea Pedis) görülmektedir.
Ayak mantarı abdest alanlarda ayakların güzel kurulanmamasına bağlı da görülebilmektedir. Nemli ortam mantar mikroorganizmalarının üremesi için uygun bir flora oluşturmaktadır. Bu tip genellikle asker, polis gibi bot giyenlerde veya namaz kılanlarda sık görülmektedir. Ayrıca çok terleyenlerde, obezlerde veya hijyene dikkat etmeyenlerde kasık mantarı (Tinea İnguinalis) sık görülmektedir. Kasık mantarı olan kişinin mutlaka eş muayenesi de yapılmalıdır ki tekrar bulaş söz konusu olmasın. Ayak mantarının tedavisinde mutlaka sistemik (ağızdan) tedavi topikal (Lokal) tedaviye eklenmelidir. Bu hasta grubuna ayak hijyeni tembih edilmeli ve ayakların kuru tutulması önerilmelidir. Eğer hiperhidroz (Aşırı terleme) söz konusuysa antiperspirant (Terlemeyi azaltıcı) tedavi de verilmelidir. Çorapların hepsinin yüksek sıcaklıkta yıkanması ve mevcut ayakkabıların içinede antifungal spray uygulanması gereklidir. Özellikle diyabet hastaları veya bağışıklığın baskılanmış olduğu hastalarda mantar hastalıkları çok önemlidir zira ‘’selülit’’ adı verilen cilt altı enfeksiyonuna yol açabilmektedir.
Çocukluk çağında görülen saçlı deri mantarlarından derin olanı ‘’Tinea Capitis Profundus=Cerion Celsi) kalıcı saç kaybına neden olabilmektedir. Bu nedenle bu tablonun erken tanı ve tedavisi oldukça önemlidir. Pratisyen hekimler veya dermatoloji dışı hekimler tarafından bazen dermatit=ekzema tabloları ile karıştırılabilen mantar hastalıklarının kesin tanısı çok önemlidir çünkü tedavileri tamamen farklıdır. Ekzema zannedilip topikal kortikosteroid tedavisi verilen bir çok hastada ‘’Tinea İncognito’’ adı verilen şiddetli ve atipik mantar tablosu oluşabilmektedir. O yüzden bu tür hastaların mutlaka dermatoloji uzmanına yönlendirilmeleri ve Nativ Bakı (KOH damlatılarak mikroskobik inceleme yapılması) yapılarak mantar hiflerinin (Miçellerin) görülmesi çok önemlidir.
Mantar deyip geçmeyiniz, ciddi deri altı enfeksiyonlarına ve ciddi sağlık problemlerine yol açabilir, kaldı ki hayat kalitesini yüksek ölçüde düşürmesi bile ciddiye almanız için yeterli sebeptir…