Gerçekten 5 duyunuz mu var?

Uzun yıllar boyunca okulda, filmlerde, dizilerde ve gazetelerde hep 5 duyumuz olduğundan bahsedildi. Altıncı hissi olan insanların ise çeşitli olayları daha gerçekleşmeden hissedebilme gücü olduğu iddia ediliyor. Tabii bunlar popüler medyanın ve basmakalıp inançların sonucu ortaya çıkan bilgiler. Pek çoğumuz bilmese de aslında 10’dan fazla duyumuz var. Merak ettiyseniz başlayalım 🙂

1- Görüş: Aslında renk ve parlaklığı ayıran reseptörlerimizi de sayarsak 2 farklı duyuyu içinde barındırıyor görüş kabiliyetimiz. Hiç bu kadar detaylı düşünmüş müydün?

2-Tat alma: Tatlı, ekşi, acı, tuzlu ve umami (amino asit glutomattan alınan tat) gibi farklı tatlar nedeniyle kendi içinde bile 5 duyuya ayrılmıştır.

3- Dokunma

4- Basınç: Su altında yüzerken hissettiğiniz şeyi unuttunuz mu yoksa?

5- Kaşınma: Evet, aniden gelen kaşıntılarınızın dokunma duyusuyla bir alakası yok.

6- Isı algılama: Bu duyumuz da aslında 2 dala ayrılıyor. Çevremizdeki ve vücut içindeki sıcaklığı algılamak için beynimizde farklı reseptörler bulunuyor.

7- İşitme

8- Koku alma

9- İstem dışı hareket algısı: Gözünüzü kapayıp burnunuza dokunuyor veya hiç bakmadan ayağınızı kaşıyabiliyor musunuz? Uzuvlarınızın nerede olduğunu bilmeniz de ayrı bir duyudur.

10- Gerilim kontrolü: Kaslarınızda bulunan bazı sensörler sayesinde beyniniz sürekli kas gerilimini kontrol eder.

11- Acı hissi: Deri, kemik ve organlarınız için farklı acı hissetme şekilleri olduğunu biliyor muydunuz?

12- Denge hissi: Kulağımız içindeki vestibular labirent sistemi sayesinde dengemizi sağlıyoruz ve hareket eden cisimleri algılayabiliyoruz. Hatta yer çekimini bile bu sayede hissediyoruz.

13- Esneklik hissi: Akciğer, mesane, mide ve sindirim sisteminin diğer parçalarında bulunan reseptörler sayesinde genişleyen vücut parçalarımızı hissedebiliriz. Kan damarlarının genişlemesi ve baş ağrılarını hissetmemizin altında yatan nedenlerden biridir bu.

14- Kimyasalları hissetme: Vücudunuzdaki kemoreseptörler beyninizi uyararak kandaki ilaçların ve hormonların hissedilmesini sağlar. Kusma refleksi de bununla ilgilidir.

15- Açlık

16- Susuzluk

17- Manyetik alanları hissetme: Kuşlar kadar olmasa da insanlar da Dünya’nın manyetik alanını hissedebiliyorlar. Tam olarak nedeni bilinmese de kanımızdaki ferrik demir oranıyla alakalı olduğu düşünülüyor.

18- Zaman: Biraz tartışmalı bir konu olsa da insanların zamanın farkında olduğu öne sürülüyor. Özellikle beyincik, serebral korteks ve bazal ganglionun ortaklaşa çalışarak bu hissi doğurduğu düşünülüyor.

 

Yorum bırakın