İnsan nedir?
İnsan, düşünen bir hayvandır.
İnsan, zevk için öldürendir.
İnsan, sağ gösterip sol vurandır. Bu liste böyle uzayıp gidebilir. Ancak bir nokta var ki, o da ister paleontolojik, ister metabolik, isterseniz de mental olarak bakınız insanın yolu hayvan familyasının bireyleri ile teker teker bir yerlerde kesişir ve de sonra bir noktadan da ayrılır gider.
Bence insan olmak kavramını Darwinci teorilerle ya da yaratılış düşüncesiyle açıklamak yetersiz olur.
İnsan olmak düşünmektir. Her hareketi için şartlı reflekslere ya da genetiksel kodlamaya hayvanlar mahsustur. İnsan akıl yetisini salt öğrenmekten kullanmaya da geçtiği andan itibaren hareketlerini düşünerek yapan canlıdır. Öenek vermek gerekirse, “karısının kendisini aldattığı dedikodusunu duyan koca cinnet geçirip, karısını 32 parçaya ayırdı” haberi ancak insanlara mahsustur. Ben tercihen ülkemizden örnekler vermeye devam edeceğim. İnsan olmak, apartmanda asansöre çöpünü atmamaktır. İnsan olmak, apartman boşluğuna tuvalet penceresinden banyo paspasını atmamaktır. İnsan olmak, arabayı garajda yanına insan park edecek diye düşünerek park etmektir. İnsan olmak, son model cipiyle giden bir zatın, yolda pencereyi açıp, kül tablasını boşaltmamasıdır. Kısaca, insan olmak insanca yaşamaktır. Ancak, günümüz dünyasında, gerek gelişmemiş veya gelişmekte olan ülkelerdeki yukarıdakiler gibi sorunlar, gerekse gelişmiş ülkelerdeki başka türlü sorunlar günümüzde insanca yaşamamızı engellemektedir. Bence günümüzde sadece birer insanımsı ( humanoide )‘dan başka bir şey değiliz. Çünkü insan olmak ne kadar bireysel bir sorunsal olsa da, insanca yaşamak da o kadar toplumsal bir sorundur.

Kült bir film olan matrix’te ajan Smith Morpheus’a “insanlar gibi bir de virüsler var” demişti. “Bir yere yerleşirler, oranın bütün kaynaklarını kurutana kadar kullanırlar, sonra da yeni bir yere giderler”. Evet medeniyete geçişle beraber artık “insan olmak” ‘ın aldığı form bu. Gidiyoruz, yerleşiyoruz, kurutuyoruz ve işte sonucu: Bizden ve virüslerden başka hiç bir canlıya fayda sağlamayan bir dünya.
İnsan olmak ne demektir sorusuna verilebilecek bir başka cevap ise belki de, sıkıntıdan ağlamaktır. Bazı hayvanlarda da üzülme dolayısı ile ağlama görülebilir. Ancak, bu kadar sık ağlayabilen bir başka canlı daha var mıdır?

-Padon siz insan mısınız? Yoksa bana mı öyle geldi..

Sonuç olarak, insan olmak için, önce insanca yaşamayı öğrenmemiz lazım. Bunu bizden daha iyi beceren bazı dört ayaklılara bakıp ders mi alırız, yoksa yavaş yavaş kendimiz mi öğreniriz o artık insanlığın seçeceği yoldur.