PUSULALI KUŞ. Ülkemiz kuzeyinde ve daha çok Avrupa’nın kuzeyinde yaşayan bir kuştur, kızılgerdan. Yalnız kışın, çoğu kuşlar gibi, o da daha ılıman olan yerlere göç eder ve genelde Akdeniz çevresine gelirler. Yalnız onu ilginç kılan ise, kendisinin bir pusulalı kuş olmasıdır. Kızılgerdan, Kopernik’e, Piri Reis’e, Max Planck’a kafa tutar bu yeteneğiyle. Hatta Einstein emminin bile teoresine uzaktan bir gözdağı vermişliği vardır.

Kızılgerdan’ın, iyi bir kuantum fizikçisi olduğunu söylesem nasıl bir tepki verirsiniz? Yirminci yüzyılın başlarında, az da olsa konuşulmaya başlanmıştı. Günümüzdeyse bu konu biraz biraz sesini yükseltip, geniş kitlelere duyurmaya çalışıyor. Gelgelelim bizim kılavuz kızılgerdana. Bilmiyorum belki de bu komşumuzla bir yerlerde karşılaşmışsınızdır. Saka benzeri hoş sesi olan arkadaşımızı, kızıla çalan gerdanlığıyla gördüğünüzde fark etmemeniz içten değildir. Güney yöremizde kınalı diye bilirler, kızılgerdanı.

Kendisi, kısa boylu olmasına rağmen ziyadesiyle atik bir kuştur ve yön bilgisiyle, günümüz teknolojisine taş çıkartır. Onun, bu derece bilimi sevmesini sağlayan şey ise, eğim pusulasına sahip olmasıdır. Tabi, biz bunu yeni öğrenmiş sayılırız. Kınalının, eğim pusulasıyla yönünü bulmasını sağlayan; temelinde yatan sistem kuantum fiziğidir. Yazı kuzeyde geçirirken, kış geldiği vakit, kendisinde var olan bu yetisiyle daha güneylere, güvenli bir şekilde ilerler. Ona, bu manyetik algılama yeteneğini, atasından gelen DNA’larda kodlanmıştır. Ve bizde artık, bu sayede kuantumun, biyolojiyle olan ilişkisinden haberdarız. Belki de bir süre sonra, tıbbın da ilgi alanına fazlasıyla dahil olacak. kuantum. Ve kızılgerdana müteşekkiriz.

Kızılgerdan’ı dinlemek isterseniz.

 

Son olarak Jim Al-Khalili’nin şu sözüyle, sizlere bir kuşku tohumu bırakıyorum. Filizlendirmek için biraz araştırmanız gerekecek.

“Eğer kuantum tünelleme, mutasyonlarda önemli bir mekanizma ise kuantum mekanikleri hücrelerin kanserleşmesi ile ilgili soruların birkaçına cevap verebilecek mi?”

Ne düşünüyorsunuz? Sizce, bilimlerin bu denli iç içe girdiği günümüzde, az da olsa mumuzun  daha uzun yanmasını sağlayacak olan, kuantum mudur?