Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastalıkları Anabilimdalı Öğretim üyesi Ener Çağrı Dinleyici hocamız twitter hesabından ispanya verilerini ve yorumunu paylaştı.

Salgının Avrupa’da en çok etkilediği merkezlerden birisi olan #İspanya’dan da veriler gelmeye başladı. Aşağıda 27 Mart 2020 tarihli güncel rapordan 28468 #COVID19 hastasının özelliklerini özetledim.

Rapora geçmeden İspanya’da güncel vaka sayısının 78.797, son 24 saat yeni vaka sayısı 6549, yaşamını kaybeden kişi sayısı 6528 (%8.2) olduğunu yazmalıyım. Rapor veri girişi tamamlanan olgular üzerinden.

İspanya ile ilgili hasta verileri ile ilgili bu detaylı rapora göre (27 Mart 2020) veri girişi tamamlanmış 28468 hastanın %49.6’sı kadın, %50.4’ü erkek. Cinsiyet dağılımı her yaş grubunda benzer iken hastalık 60 yaş üzerinde erkeklerde biraz daha sık olduğu görülüyor.

İspanya’da #COVID19 hastalarının yaş dağılımı;

• <2 yaş 71
• 2-4 yaş 24
• 5-14 yaş 135
• 15-29 yaş 1876
• 30-39 yaş 3069
• 40-49 yaş 4308
• 50-59 yaş 4957
• 60-69 yaş 4546
• 70-79 yaş 4550
• >80 yaş 4628

Her yaş grubunda görülmekle birlikte >40 yaş üzeri sık.

Hastaların başvuru bulgularına bakıldığında,
#ateş olguların %70.0’inde,
#öksürük %68.3’ünde,
solunum sıkıntısı %35.7’sinde mevcut.
Olguların %29.9’unda başvuru anında klinik ve/veya radyolojik bulgular ile pnömoni (zatüre) mevcut.

Boğaz ağrısı, kusma, ishal hastaların diğer bulguları ama görülme oranları ateş, öksürük ve solunum sıkıntısı oranlarına göre daha düşük
(Not: Bu yüzden olası vakaların değerlendirmelerinde ateş, öksürük, solunum sıkıntısı değerlendiriliyor başvuru anında)

İspanya verisinde #COVID19 olgularının
%26.6’sında kardiyovasküler hastalık,
%8.6’sında kronik akciğer hastalığı,
%11.5’inde diyabet mevcut.
İspanya verisinin İtalya’dan en büyük farkı hipertansiyon olguların sadece %1.4’ünde var.

Hipertansiyonun ile ilgili olarak bir not düşülmüş, Hipertansiyon varlığı sistem verilerine 18 Mart 2020’den beri girilmeye başlanmış. (Hasta hareketliliğinin son 10 günü düşünülürse yine de çok düşük oran %1.4)

Değerlendirilen 28468 olgunun
%46.2’si hastaneye yatırılarak takip edilmiş,
862 hastada yoğun bakım gereksinimi olmuş (%5.3).
Bilgi girişi tamamlanan veride yaşamını kaybeden oranı %3.7 (güncel oran ise %8.2 )

Çocuk yaş grubuna baktığımda (mesleki algıda seçicilik);
2 yaşından küçük olgular %0.2,
2-4 yaş %0.1,
5-14 yaş ise %0.5 oranında.
2 yaş altında bir yoğun bakım gereksinimi olmuş hasta var. Yaşamını kaybeden çocuk hasta olmamış.

Hastalık bulgularının başlamasından tanı zamanına geçen süre medyan 4 gün (2-7 gün).

Hastalığın bulaş yolu/risk grubu olarak yapılan değerlendirmede,
Olası veya onaylanmış #COVID19 olgusu ile yakın temas %24.0
Alt solunum yolu enfeksiyonu olan biri ile temas %32.8
Hubei’ye (Wuhan) yolculuk olguların %0.3

#COVID19 ile hastalanan sağlık çalışanı sayısı 2993. Sağlık çalışanı olmak bu hastalıktan yaşamını kaybedenler ile yapılan istatistiklerde “risk faktörü” olarak gösterilmiş. 2993 sağlık çalışanı hastalandı, yedisi yaşamını yitirmiş.

#COVID19 tanısı alan olgular içinde erkeklerde (p<0.001), 80 yaş üzerinde (p<0.001), bir ya da daha fazla kronik hastalık varlığında (kardiyovasküler hastalık, kronik akciğer hastalığı, diyabet), pnömoni riskinin ve yoğun bakım gereksinimini arttığı gösterilmiş.

Yaşamını kaybeden 1044 hasta ile kalan 27424 hastanın karşılaştırmasında ise erkeklerde (p<0.001), ileri yaşta (medyan 83 vs. 53 yıl), hastaneye yatış ve yoğun bakım gereksinimi olanlarda, pnömoni varlığı ve altta yatan hastalık varlığının risk olduğu gösterilmiş.

Yaşamını kaybeden hastaların dağılımına bakıldığından, 1044 hastanın %64.8’i 80 yaşın üzerinde hastalar. 70 yaş üzeri olarak bakıldığında ise oran tüm hastaların %86.8’i oluyor.

Not1: İspanya’da hastalığın en ciddi olduğu bölgelerden ve hastalık ciddi anlamada 70 yaş ve üzerindeki yaş grubunu ağırlıklı etkilemiş durumda. Ama diğer tüm yaş gruplarında da hastalık görülüyor.

Not-2: Verilerin bu şekilde net biçimde paylaşılabilmesi için, ilk tanımlanan olguların üzerinden minimum 14 gün, bana sorarsanız 1 ay geçmesi gerekiyor. Sağlıklı veri akışı için mutlaka tüm verilerin standardize edilmesinde yarar var (hipertansiyon burada sonradan eklenmiş).

Not-3: İspanya’da hipertansiyonun İtalya’dan az olduğunu sanmıyorum (doğrusu bilmiyorum), iki ülke arasında hipertansiyon açısından bu kadar farkın olması kayıt sistemleri ile mi ilişkili yoksa başka faktörler mi ilişkili belli değil.

Not-4: İspanya ile olarak ilgili sizler yazmadan ben yazayım, ileri yaşlarda kısıtlı sağlık hizmeti verildiği ile ilgili haberleri ben de okuyorum ama akademik yazılı metinleri paylaşmaya gayret ediyorum.

Not-5: Bu veriler içinde İspanya’da 40.000’a yakın hastanın ve yaşamını son günlerde kaybeden 5000’e yakın hastanın verisi yok. Bunlar eklenince ne değişir derseniz, ana veri değişmez, daha farklı alt kırılımlar eklenirse belki.

Ülkeler arası karşılaştırmaları bu dönemde yapmak bana çok doğru gelmiyor, salgın global bir salgın, mücadele ve çözümlerde standart ve evrensel olmalı.

İspanya ile ilgili bu veriler için kaynak bu: tıklayın

Bu kadar ciddi bir salgın döneminde kaynağından emin olmadığımız hiçbir veriyi paylaşmamak en önemlisi. #emindeğilsenpaylaşma