Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bazı hasta ve hekim tiplerinin şiddeti körükleyebileceğinin altını çizdi. Tarhan bu tipleri ise şu şekilde tanımladı:
Hasta Tipleri
• Sessiz Hasta: Fazla konuşmaz. Hekimlerin sevdiği tiplerdir. Ancak bu hasta tipleri sonradan konuşur. Pasif-agresif kişilerdir bu kişiler. Onun şikâyet potansiyelinin daha fazla olduğu bilinmeli. Bu kişilere ihtiyacı olduğu kadar zaman ayırmak çok önemli.
• Sıkıcı Hasta Tipi: Kaygılı, huzursuz, aceleci ve sabırsızdır. “Girerken saatlerce sizi bekliyoruz hekim bey” serzenişinde bulunur bu kişiler. Hekimde öfke uyandıran tiplerdir. O nedenle hekim bunu anlamalı ve hemen “Sizi beklettim farkındayım, kusura bakmayın” şeklinde yaklaşımla gereksiz polemiği önleyebilmeli.
• Narsist Hasta Tipi: Hekimde öfke uyandıran bir başkâtiptir. Tepeden bakarlar her şeye. Beklentileri çok yüksek ve her şeyi bilirler. Kusur bulduğunda üzerine gider. Özel hastanelerde sık karşılaşılır bu tiplerle. Tatmini zordur bu hastaların. Ancak kaliteli hizmetle kontrol altında tutulabilirler. Eğer bu kişilere bekletildiğinde bilgi verilmemişse sinirlenirler. O nedenle her gerekçe sunularak bilgilendirilmeli. Kişi de bana değer veriyorlar bilgilendiriyor diye düşünerek rahatlar.
• Bordurline Hasta Tipi: Bir günde 4 mevsimi yaşayan kişilerdir. Gülerken hemen ağlayabilir, sinirlenebilirler. Değişken kişilerdir. Hekimin bu kişilere yaklaşımı çok hassas olmalı. Sağlık çalışanı bu kişilerin duyguları hâkimiyetine girmemeli. Hekim bu kişileri yönetmeli. Sağlık çalışanı nötr ve soğuk kanlı tavrını koruyabilmeli. Teflon tava gibi olmalı. Hastalardaki stresin kendine buluşmasına fırsat vermemeli. Karşısına değil de yanına alıp yönlendirmeyi başarabilmeli.
Doktor Tipleri
• Otokrat Doktor Tipi: Çok bilgili, mesleki yeterlilikleri iyi ancak insani yeterlilikleri yetersiz tiplerdi. Buyurgandırlar. Üretkenliği yüksek fakat hasta memnuniyeti düşüktür.
• Demokrat Hekim Tipi: Eleştiriye açık hastaya sıcak davranır, çoğulcu, özgürlükçü, katılımcıdır. Üretkenliği düşük fazla hasta göremez. Hasta memnuniyeti yüksektir.
• Yetersiz Hekim: Söylediği sözde tutarlılık yoktur, verdiği bilgi yetersizdir. İkisi de düşüktür.
Tıp ve Sağlık Gündemi 